ترک و خونریزی نوک سینه در شیردهی
ترک و خونریزی نوک سینه، یک عارضه رایج شیردهی است که طبق تخمینها، حدود ۳۸ درصد از زنان، آن را تجربه میکنند. در حقیقت عادت کردن شما و فرزندتان به این تجربه جدید، به زمان نیاز دارد. بنابراین امری طبیعی است که در ابتدای این مسیر، با چالشها و علائم مختلفی روبرو شوید. اگر شما هم باردار یا شیرده هستید و میخواهید با علائم، علل و روشهای درمان ترک و خونریزی نوک سینه در شیردهی آشنا شوید، با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
علائم ترک و خونریزی نوک سینه در شیردهی
درد و ترک نوک سینه در چند هفته اول شیردهی بسیار شایع است. اگر چه ممکن است علائم در هر فردی به طور متفاوتی ظاهر شوند اما اکثر زنان علاوه بر ترک و خونریزی، علائم زیر را نیز تجربه خواهند کرد:
- درد ضربان دار
- حساس شدن نسبت به لمس
- احساس سوزش
- خارش
- قرمز شدن نوک سینه و اطراف آن
- ورم خصوصا هنگام شیردهی
- پوسته پوسته شدن نوک سینه یا اطراف آن
- خشک شدن پوست نوک سینه
علت ترک خوردن و خونریزی نوک سینه در شیردهی چیست؟
ترک خوردن و خونریزی نوک سینه، به علل مختلفی در این دوران رخ میدهند. بهتر است قبل از شروع درمان، با علل اصلی ترک و خونریزی آشنا شوید. به همین خاطر در اینجا به علل متداول ترک نوک سینه اشاره کردهایم که یک یا ترکیبی از آنها میتوانند زنان شیرده را تحت تاثیر قرار دهند:
نگرفتن صحیح نوک سینه و هاله آن توسط نوزاد
در حالت ایدهآل، نوزاد باید تمام نوک سینه و بخشی از هاله را در دهان خود داشته باشد. اما هنگامی که نوزاد برای اولین بار شیر خوردن را یاد میگیرد، ممکن است فقط نوک سینه را بمکد که این میتواند باعث آسیب دیدن بافت این ناحیه و ترک و خونریزی شود. اگر این شرایط ادامه داشت، احتمالا به خاطر وجود اختلالات دهان (نظیر عدم توانایی باز کردن کامل دهان)، نوزاد قادر به گرفتن صحیح سینه نیست. در این شرایط با مشاوره با پزشک، میتوانید به تقویت سلامت دهان نوزاد و بهبود وضعیت سینهتان کمک کنید.
مشکلات مرتبط با سینه
اگر نوک سینه شما صاف یا معکوس، پف کرده و متورم باشد این عوامل میتوانند باعث شوند که نوزاد نتواند به درستی به سینه بچسبد. این وضعیت پوست حساس این ناحیه را تحریک میکند و باعث ترک خوردن نوک پستان یا خونریزی میشود. علاوه بر این، اگر سینههای شما بسیار پر شده باشند، بافت نوک پستان ممکن است کشیده شود و ترک بخورد.
استفاده نادرست از شیردوش
اگر روش استفاده صحیح از شیردوش را بلد نباشید و برای مثال شیردوش را روی حالت مکش بیش از حد تنظیم کرده باشید، این وضعیت میتواند به نوک سینههای شما آسیب برساند. شیردوشهایی که از نظر اندازه برای سینه شما مناسب نیستند و خیلی بزرگ یا کوچک هستند نیز میتوانند باعث تحریک نوک سینه شوند. برای پیشگیری از این مشکل، از یک پزشک بخواهید که شیردوش مناسب را برای شما تجویز کند و استفاده درست از آن را به شما آموزش دهد.
برفک دهان نوزاد (عفونت مخمری)
برفک دهان یک عارضه رایج در میان نوزادان است که میتواند باعث درد و آسیب رساندن به نوک سینه مادر شود. این عفونت میتواند در حین شیردهی به نوک سینه شما سرایت کند و باعث ایجاد شکاف و ترک خوردن این ناحیه شود. به علاوه اگر در حال حاضر سینهتان ترک دارد، برفک میتواند آن را بدتر کند. البته نیازی به نگرانی نیست زیرا معمولا این عارضه با مصرف داروهای ضد قارچ قابل کنترل است.
بیشتر بدانید: درباره مراقبت های پس از زایمان چه می دانید
اگزما
ممکن است نوک سینههای شما به دلیل خشکی شدید پوست یا اگزما ترک بخورند یا خونریزی کنند. اگزما میتواند به صورت لکههای قرمز و پوسته پوسته ظاهر شود. در واقع برخی از زنان برای اولین بار در دوران بارداری دچار اگزما میشوند و این اگزما تا دوران شیردهی نیز ادامه پیدا میکند.
آیا باید شیردهی را تا زمان بهبودی سینهها قطع کنید؟
اگر علائمتان ادامه یافتند یا دردتان بیشتر از حد معمول شد، بهتر است با تایید پزشک، شیردهی را متوقف کنید تا به بدنتان اجازه دهید التیام پیدا کند.
کارشناسان توصیه میکنند که به مدت 12 تا 24 ساعت به نوک پستان استراحت دهید و برای قطع نشدن شیرتان، شیر را بدوشید. البته به جای استفاده از شیردوشهایی که علائمتان را تشدید میکنند، بهتر است با حرکات آرام دستتان این کار را انجام دهید.
البته اگر هنوز شیردهی با شیشه شیر را امتحان نکردهاید، برای جلوگیری از سردرگمی نوزاد، از فنجان برای تغذیه او استفاده کنید. سپس زمانی که زخم یا ترک نوک سینه شما بهتر شد نیز به تدریج شیردهی با سینه را از سر بگیرید.
نکاتی در مورد شیردهی با وجود ترک خوردگی نوک سینه
اگر علائمتان خیلی شدید نبودند یا به هر دلیلی تصمیم به ادامه شیردهی داشتید، پوزیشن شیردهیتان را تغییر دهید تا نوزاد کاملا به سینه بچسبد. این کار باعث میشود دهان نوزاد به درستی بسته شود و نوزاد بتواند شیر کافی را بدون دردسر دریافت کند. بسیاری از مادران گزارش دادهاند که تغییر پوزیشن شیردهی باعث شده که درد کمتری را حین شیردهی تجربه کنند.
یک نکته مهم دیگر این است که پس از شیردهی، نوک سینههای خود را بشویید و اجازه دهید در هوا خشک شوند. پس از خشک شدن نیز یک مرطوب کننده یا کرم را روی نوک سینهها استعمال کنید. مطمئن شوید که از سشوار برای خشک کردن نوک سینهها استفاده نمیکنید زیرا این کار میتواند باعث دهیدراته شدن پوست و تشدید ترک خوردگی پوست شود.
روشهای خانگی برای درمان ترک در حین شیردهی
درمانهای خانگی زیادی برای ترک و خونریزی نوک سینه وجود دارد که میتوانند درد را کاهش دهند، از آسیب شدیدتر پوست جلوگیری کنند و به شما در شروع بهبودی کمک کنند:
- اتصال نوزاد به سینه را بررسی کنید تا نوک سینه و هاله سینه به خوبی در دهان نوزاد قرار گرفته باشند.
- قبل از شیر دادن از یک کمپرس سرد برای بی حس کردن ناحیه آسیب دیده نوک سینه استفاده کنید. سرما می تواند به کاهش درد کمک کند، به ویژه در لحظه اول شیردهی که بیشترین درد را به همراه دارد.
- ابتدا با سینهای که آسیب کمتری دیده یا ترک نخورده شیر بدهید. به اين خاطر که نوزادان معمولا سیر میشوند و به میزان کمتری از سینه دوم تغذیه میکنند.
- مدت شیردهی را محدود کنید. برخی از نوزادان حتی زمانی که شیر دریافت نمیکنند هم به مکیدن ادامه میدهند. این وضعیت میتواند نوک سینههای شما را تحریک کند. بنابراین بهتر است نوزادان را تحت نظر داشته باشید و هنگامی که دیگر بلع با انجام نمیدهند، به آرامی آنها را از سینه خود جدا کنید.
بهترین رویکردهای درمانی برای ترک و خونریزی نوک سینه چه هستند؟
برخی از درمانها، اثرات اثبات شدهای در مقابله با درد، ترک و خونریزی نوک سینهها دارند. به همین خاطر اگر میخواهید روند بهبودی را سرعت بخشید، بهتر است با تایید پزشک، یک یا تلفیقی از درمانهای زیر را استفاده کنید:
نوک سینههای خود را به خوبی تمیز کنید
هنگامی که نوک سینه شما ترک خورده باشند یا خونریزی کنند، سینه را پس از هر بار شیردهی با آب گرم بشویید. سپس با یک حوله تمیز با حرکات ضربهای تمیز کنید و اجازه دهید در هوا خشک کنید.
پس از شیردهی از کمپرس گرم استفاده کنید.
یرای چند دقیقه یک پارچه یا حوله تمیز که به آب گرم آغشته شده را روی نوک سینهها قرار دهید تا از اثرات تسکین دهنده آن بهرهمند شوید. میتوانید کیسه آب گرم را نیز در یک پارچه بپیچانید و روی محل آسیب دیده قرار دهید.
بیشتر بدانید: از چه زمانی از کرم ترک بارداری استفاده کنیم
محصولات ضدباکتری را مصرف کنید
اگر زخم باز دارید، به پزشک اطلاع دهید تا در صورت نیاز کرمهای ضدباکتری را برای شما تجویز کند. این کرمها با نفوذ به پوست ترک خورده، خود را به عامل عفونتزا میرسانند و باکتریها را ضعیف میکنند یا از بین میبرند.
بعد از هر بار حمام یا شیردهی، لانولین را امتحان کنید
لانولین اثرات چشمگیری در کاهش درد و ترک خوردگی دارد. این چربی از پشم گوسفند تهیه میشود، به همین خاطر اگر به پشم حساسیت دارید از آن استفاده نکنید. همچنین اگر عفونت مخمری (برفک) روی سینه خود دارید از آن استفاده نکنید، زیرا میتواند رطوبت را به دام بیندازد و رشد مخمر را تحریک کند.
مقداری شیر روی سینهها استعمال کنید
اگر ترک خوردگی به خاطر برفک نیست، شیر دوشیده شده خودتان را روی نوک سینه آسیب دیده استعمال کنید. شیر مادر دارای خواص درمانی است که میتواند تحریک و سوزش را کاهش دهد و با عوامل بیماریزا مقابله کند.
سراغ استفاده از پانسمانهای هیدروژل بروید
نوعی از پانسمانهای هیدروژلی که برای بهبود نوک سینه طراحی شدهاند را امتحان کنید. این پانسمانها تسکیندهنده درد و تسریع کننده روند بهبود زخم هستند. سعی کنید قبل از استفاده از پانسمان، از دست زدن به نوک سینه یا هاله آن خودداری کنید زیرا باکتریهای انگشتان شما میتوانند زیر پانسمان گیر کنند. همچنین در صورت ابتلا به عفونت قارچی یا استفاده سایر محصولات موضعی (مانند لانولین) از پانسمانهای هیدروژل استفاده نکنید. برای افزایش اثرات خنک کنندگی، میتوانید پانسمانهای هیدروژل را در یخچال نگهداری کنید.
مسکن مصرف کنید
بهتر است برای کمک به کاهش درد، حدود ۳۰ دقیقه قبل از شیردهی، ایبوپروفن یا استامینوفن را مصرف کنید. درست است که در دوران شیردهی باید با احتیاط دارو مصرف کنید اما مصرف داروهای مسکن در دوزهای استاندارد برای مادران شیرده بیخطر است.
LED تراپی را به عنوان یک گزینه درمانی در نظر بگیرید
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد استفاده از دیود ساطع کننده نور (LED) در درمان شکاف، ترک و خونریزی نوک سینه مفید است. این درمان قابلیتهای ضدالتهابی دارد و به بهبود بافت و کنترل درد کمک میکند. درمان با LED، دردناک یا تهاجمی نیست و عوارض جانبی ندارد.
عوارض ترک و خونریزی نوک سینه
معمولا ترک و خونریزی نوک سینه، علائم موقتی در نظر گرفته میشوند که با رسیدگی منظم و انجام اقدامات مراقبتی، خیلی زود درمان میشوند. با این حال در موارد نادر ممکن است این عارضه منجر به عوارض زیر شود:
عفونت
باکتریها میتوانند از طریق شکاف نوک سینه وارد بدن شما شوند و علائمی نظیر آبسه و ورم سینه را ایجاد کنند. برای پاکسازی این باکتریها از بدن، ممکن است پزشکان علاوه بر تجویز آنتیبیوتیک، مجبور باشند آبسهها را پاره و تخلیه کنند.
خروج ترشحات از نوک سینه
ترشحات شیری و سفید معمولا نشان دهنده شیر هستند و جایی برای نگرانی ندارند. با این حال، اگر متوجه خروج ترشحاتی با رنگهای دیگر شدید (به خصوص ترشحات خونی)، حتما به پزشک مراجعه کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
ترک و خونریزی نوک سینه در شیردهی یک وضعیت ناخوشایند است که بسیاری از زنان را تحت تاثیر قرار میدهد. این عارضه اغلب بدون مراجعه به پزشک و با اصلاح عادات شیردهی قابل درمان است. با این حال در شرایطی که ترک و خونریزی با درمانهای خانگی بهبود نمییابد و شما متوجه علائم عفونت یا عدم توانایی در شیردهی شدهاید، بهتر است که به یک متخصص زنان مراجعه کنید تا در صورت نیاز، درمانهای قویتری را برای شما تجویز کند.
بیشتر بدانید: دندان درآوردن نوزاد با چه علائم و نشانه هایی همراه است؟
سوالات متداول
بهبود ترک و خونریزی نوک سینه در شیردهی چقدر طول می کشد؟
بدن هر بیماری، با سرعت متفاوتی زخمها را التیام میبخشد بنابراین سرعت بهبود این عارضه تا حد زیادی به بدن هر بیمار و شدت آسیب، بستگی دارد. با این حال معمولا بهبود ترک و خونریزی نوک سینه چند روز تا چند هفته طول میکشد. البته درد ناشی از این ترکها معمولا خیلی زودتر بهبود پیدا میکند.
آیا ورزش کردن، ترک و خونریزی نوک سینه را تشدید می کند؟
بله اصطکاکی که میان پوست عرق کرده و لباس شما ایجاد میشود، میتواند باعث ترک خوردن نوک سینه در حین ورزش شود. معمولا دوندگان و دوچرخه سواران بیشتر در معرض ترک خوردگی نوک سینه قرار دارند. توصیه ما این است که برای پیشگیری از آسیب بیشتر حین ورزش، از لباس زیرهای نخی استفاده کنید و نوک سینه را قبل از ورزش با گاز استریل بپوشانید.
آیا باید از شیلد یا رابط سینه برای شیردهی استفاده کنم؟
ممکن است به شما پیشنهاد شده باشد که یک رابط یا محافظ نوک سینه را امتحان کنید. این رابطها در برخی موارد میتوانند مفید باشند، اما باید مطمئن شوید که حین تغذیه، نوزاد به خوبی به سینه شما میچسبد. این گونه هم نوزاد میتواند شیر کافی دریافت کند و هم سینه شما آسیب بیشتری نمیبیند.
منابع:pregnancybirthbaby,nhs,pampers,medela,clevelandclinic,medicalnewstoday,medicalnewstoday,kinfertility,babycenter