هفته بیست و یکم بارداری
اکنون که وارد هفته بیست و یکم بارداری خود شده‌اید، کم کم به هفته‌های پایانی سه ماهه دوم بارداری نزدیک می‌شوید. بدون شک باید در این هفته خیلی واضح‌تر حرکات و ضربه‌های جنین را احساس کنید. در برخی مواقع ممکن است علائم جدیدی را در این هفته احساس کنید که بیشتر شما را برای روز بزرگ زایمان آماده می‌کند. در این هفته چه چیزهایی اتفاق می‌افتد و چه حالت‌هایی را تجربه می‌کنید؟ بیایید بیشتر در مورد هفته 21 بارداری بدانیم.
هفته بیست و یکم بارداری چگونه است؟
با شروع نیمه دوم بارداری، وارد دوره رشد سریع می‌شوید. کودک شما در حال آماده شدن برای زندگی خارج از رحم و رشد مهارت‌های ضروری از جمله مکیدن و تنفس است. حرکات جنین بیشتر می شود و حتی در برخی مواقع دیگران هم با دست زدن به شکم شما می‌توانند متوجه لگدهای جنین شوند. وزن جنین شما در هفته بیست و یکم بیشتر از قبل است و سرعت وزن گیری نیز بیشتر می شود. احتمالا بیشتر احساس سنگینی می‌کنید و حتی راه رفتن و برخی از حرکات که تا قبلا برای شما راحت‌تر بود، کمی سخت‌تر می شود. جنین بیست و یک هفته‌ای شما حالا می‌تواند بیشتر از قبل روی حرکاتی که دارد کنترل داشته باشد. مادر هم در هفته بیست و یکم حالت‌های متفاوتی را تجربه می‌کند. فشار و کشش شکم بیشتر می شود و احتمالا برآمدگی شکم از همیشه مشخص‌تر است.
علائم هفته بیست و یکم بارداری
علائم هفته بیست و یکم بارداری ممکن است نسبت به هفته‌های قبل کمی تغییر کرده باشد و برخی از علائم شما را برای روز زایمان آماده می‌کند. مهم‌ترین نشانه های هفته 21 بارداری شامل موارد زیر می شود:
- احتمالا احساس خستگی بیشتری دارید و خوابیدن و استراحت کردن کمی برای شما دشوارتر می شود
- هفته 21 ممکن است شروع انقباضات براکستون هیکس باشد. این انقباضات شما را برای روز زایمان آماده می‌کند و با شروع آنها ممکن است احساس سفت شدن شکم و گرفتگی داشته باشید.
- سردرد و سرگیجه که خصوصا نتیجه افت فشار است
- کمردردها در این هفته بیشتر می شود
- خونریزی و احتقان بینی
- گرفتگی پاها
- تورم دست‌ها و پاها
- احساس گرمازدگی
- درد رباط گرد
- درد و ناراحتی در زمان ادرار کردن
- نفخ و یبوست
- سوزش سر دل
- تغییرات پوستی
- احساس نفس تنگی
علائم سقط جنین در هفته بیست و یکم بارداری
در هفته بیست و یکم احتمال سقط شدن جنین بسیار کمتر است و جنین در معرض خطر پایین‌تری قرار دارد. با این حال باید مراقبت یک سری علائم باشید که ممکن است جزو علائم هشدار دهنده سقط شدن جنین باشند:
- خونریزی و لکه بینی متوسط تا شدید
- احساس نکردن حرکات جنین یا کاهش حرکات جنین نسبت به قبل
- خروج آب یا بافت از واژن
- درد و گرفتگی‌های شدید شکم و کمر که ادامه دارد و با استراحت کردن هم آرام نمی‌شود
- ضعف و خستگی بیش از حد یا بالا رفتن فشار خون
در چه صورت به پزشک مراجعه کنیم؟
در هفته بیست و یکم کمی احساس درد، خصوصا در پهلوها یا کمر و پاها طبیعی است. اما اگر درد به شکلی غیر قابل تحمل و بسیار شدید بود، باید برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کرد. سایر موارد شامل شرایط زیر می شود:
- در صورت وجود خونریزی یا لکه بینی
- در صورت مشاهده خروج آب از واژن
- تب، عفونت و ورم شدید دست و پا
- کاهش وزن
- بالا رفتن فشار خون
- در صورتی که در اسکن ناهنجاری جنین مورد مشکوکی بوده یا این که آزمایشات قبلی شرایط نگران کننده‌ای را نشان داده باشند
برای بررسی علائم در هفته بیست و یکم بارداری باید به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
در صورت وجود علائم نگران کننده در هفته 21 بارداری می توان با مراجعه به یک متخصص زنان یا یک ماما با تجربه جهت بررسی علائم، از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کرد.
وضعیت جنین در هفته بیست و یکم بارداری
جنین بیست و یک هفته‌ای شما اکنون وزن بیشتری دارد و وزن او از وزن جفت هم بیشتر است. همچنین حرکات و تکان‌های جنین نسبت به هفته‌های قبل بیشتر شده و در نتیجه بیشتر آنها را احساس می‌کنید. سایر تغییرات جنین در هفته بیست و یکم بارداری شامل موارد زیر می شود:
- جنین دارای جوانه‌های چشایی فعال است و می‌تواند مزه‌ها را حس کند
- رفلکس مکیدن کودک شروع به رشد کرده و کودک می‌تواند شست خود را بمکد
- غدد عرق در پوست کودک شروع به رشد می‌کنند
- کودک شما مایع آمنیوتیک را می‌بلعد
- جنین دارای یک اثر انگشت دائمی است
- در هفته بیست و یکم کودک شما یک لایه موی ظریف و پرزدار به نام "lanugo" ایجاد کرده است که در زمان تولد ناپدید می شود
- جنین می‌تواند صداهای خارج از رحم را بشنود و صدای مادر را تشخیص دهد
- افزایش چربی بدن برای گرم شدن
- تشکیل جوانه‌های دندان‌ها
- اگر کودک پسر است بیضه‌ها تشکیل شده‌اند اما هنوز در شکم قرار دارند
- مایع آمنیوتیک با تامین مواد مغذی برای رشد جنین، مواد زائد را هم دفع می‌کند
- روده کوچک جنین در حال تکامل است
- اکنون گلبول‌های قرمز خون کودک به جای کبد توسط مغز استخوان ساخته می شود
در هفته بیست و یکم بارداری جنین چه شکلی است؟
در هفته 21 بارداری جنین اندازه یک هویج است. با طول تقریبی 18 سانتی متر و وزن 340 گرم، کودک الان نسبت به قبل وزن بیشتری دارد. البته اگر اندازه جنین از سر تا نوک پا را به صورت کامل اندازه بگیرید، طول آن حدود 23 تا 25 سانتی متر است. جنین در هفته بیست و یک دارای یک پوست چروکیده و شفاف است که به دلیل رگ‌های خونی قابل مشاهده، قرمز به نظر می‌رسد. ابروهای کودک در این هفته قابل مشاهده است.
تغییرات بدن در هفته بیست و یکم بارداری
در هفته بیست و یکم بارداری رحم شما رشد بیشتری دارد و این رشد و برامدگی شکم می‌تواند به معده فشار بیشتری وارد کند. همچنین بارداری شما مشخص‌تر است و اکنون باید لباس‌های مخصوص بارداری را بپوشید. بدن شما برای تحمل غذاها کمی به مشکل برمیخورد و ممکن است مشکلاتی مانند نفخ، یبوست یا تغییراتی در اشتها را تجربه کنید. راه رفتن و حرکات سریع هم برای شما سخت‌تر می شود و احتمالا باید آرام‌تر راه بروید.
نوک سینه‌ها بزرگ شده و سینه‌ها بسیار حساس ترند. مهم‌ترین تغییرات در این هفته، تغییرات پوستی است. برای اکثر زنان باردار در این هفته‌ها رنگ پوست صورت و بدن تغییر می‌کند و ممکن است لکه‌های قهوه‌ای رنگ روی پوست ظاهر شود. کک و مک پوست یا تیره‌تر شدن پوست و نوک سینه‌ها هم از تغییرات بدن در این هفته است. علاوه بر این اکثر افراد ممکن است رشد بیش از حد موها را تجربه کنند. بیرون زدن رگ‌های واریسی پا هم می‌تواند نتیجه فشار بیش از حدی باشد که به پایین تنه شما وارد می شود. ترک‌های پوستی و آثار کشیدگی روی شکم کم کم نمایان می شود.
آزمایش‌های هفته بیست و یکم بارداری
در هفته بیست و یکم بارداری شما باید اکثر تست‌ها و آزمایشات مهم را انجام داده باشید و معمولا در این تایم، آزمایش خاصی ندارد. مگر این که در آزمایشات قبلی یک سری مشکلات وجود داشته باشد. چکاپ کلی شامل اندازه گیری وزن و فشار خون و انجام یک معاینه فیزیکی کلی است. در صورت نیاز و اگر پزشک به مسمومیت بارداری یا عفونت ادراری مشکوک شود، یک آزمایش ادرار و یک آزمایش خون هم درخواست خواهد داد.
بررسی رشد شکم و جنین
یکی از چکاپ‌های مهم هفته بیست و یکم که پزشک در مطب خود انجام می‌دهد، اندازه گیری اندازه دور شکم و بررسی میزان رشد جنین است. پزشک باید مطمئن شود که اندازه دور شکم و رشد جنین با هفته 21 بارداری مطابقت دارد.
سونوگرافی در هفته بیست و یکم بارداری
در هفته بیست و یکم بارداری شما به انجام سونوگرافی به خصوصی نیاز ندارید. با این حال اگر هنوز سونوگرافی سه ماهه دوم را انجام نداده‌اید، باید برای انجام اسکن آناتومی به پزشکتان مراجعه کنید. علاوه بر این گاهی اوقات ممکن است برخی از افراد به دلیل شرایط زمینه‌ای که دارند، به چکاپ‌هایی در این هفته نیاز داشته باشند.
خود مراقبتی در هفته بیست و یکم بارداری
زمانی که در هفته بیست و یکم بارداری هستید باید بیشتر مراقب خودتان باشید. این هفته وزن شما بیشتر می شود و قطعا انجام یک سری حرکات برای شما سخت‌تر است. برای این که ادامه بارداری را راحت‌تر و سالم‌تر پشت سر بگذارید، می‌توانید با نکات زیر مراقبت سلامت خودتان و کودکتان باشید:
- حتما یک تغذیه سالم و مقوی داشته باشید
- ورزش کردن (انجام حرکات مناسب سه ماهه دوم بارداری) و در کل تحرک داشتن از همیشه مهم‌تر است
- مکمل‌ها و داروهایی که پزشک برای شما تجویز کرده را به صورت منظم مصرف کنید
- مراقب نحوه خوابیدنتان باشید
- چکاپ‌های منظم را فراموش نکنید
تغذیه در هفته بیست و یکم بارداری
تغذیه شما در این هفته‌ها از همیشه مهم‌تر است. از طرفی ممکن است به دلیل بزرگ‌تر شدن شکم و شرایط بارداری در هفته 21، دچار یبوست شوید، از طرفی هم جنین که در این روزها سریع‌تر از قبل رشد می‌کند و وزن می‌گیرد، به مواد مغذی بیشتری نیاز دارد. به نکات تغذیه‌ای زیر توجه کنید:
- میوه‌ها و سبزیجات بیشتری بخورید
- مصرف غلات و منابع غنی از فیبر مهم است
- مصرف ماهی و منابع امگا 3 را در برنامه غذایی تان قرار دهید
- پروتئین بیشتری بخورید تا رشد جنینتان مناسب باشد
- شما به انرژی بیشتری نیاز دارید بنابراین به اندازه کافی غذا بخورید
- مصرف نوشیدنی‌های الکی یا گازدار ممنوع است
باید و نبایدهای هفته بیست و یکم بارداری
در هفته بیست و یکم بارداری باید به یک سری نکات بیشتر توجه کنید و مراقبت سلامت خودتان و کودکتان باشید. این نکات مهم شامل موارد زیر می شود:
- مراقبت تغذیه خود باشید و به هیچ عنوان گرسنه نمانید
- بیش از حد غذا نخورید تا احساس سنگینی نداشته باشید
- بلافاصله بعد از غذا خوردن نخوابید
- وعده‌های غذایی کوچک‌تر اما بیشتری را انتخاب کنید
- برای مدت زمانی طولانی سرپا نایستید
- برای جلوگیری از یبوست فیبر بیشتری بخورید
- مصرف کافئین ممنوع نیست اما نباید بیشتر از حد مجاز مصرف شود
- حتما باید به پهلو بخوابید
- مصرف مایعات را افزایش دهید
- استراحت کافی داشته باشید
- در صورتی که برنامه سفر دارید حتما با پزشکتان مشورت کنید
فتق ناف در بارداری
فتق ناف یکی از مشکلات و ناراحتی‌هایی است که برخی از زنان باردار در هفته‌های 19 تا 21 ممکن است با آن مواجه شوند. این حالتی است که موجب بیرون زدگی بافتی می شود و علت آن فشار بیش از حد رحم است. در بیشتر موارد لازم نیست در این زمینه اقدام خاصی انجام شود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
در هفته بیست و یکم بارداری شما در شرایط ثابت‌تری هستید و احتمالا بدن شما کم کم خود را برای شرایط سه ماهه آخر بارداری آماده می‌کند. هم شما و هم جنین داخل شکمتان تغییرات زیادی را تجربه می‌کنید. باز هم باید با در نظر گرفتن علائم معمولی که در این هفته تجربه می‌کنید، در صورت مشاهده هر حالت غیر معمول و ناراحت کننده‌ای به پزشکتان مراجعه کرده تا چکاپ‌های لازم برای شما انجام شود.
پرسش‌های متداول
هفته بیست و یکم بارداری یعنی چند ماهگی؟
در هفته بیست و یکم بارداری شما پنج ماهه هستید.
هفته 21 بارداری چه بخوریم؟
در این هفته باید میوه و سبزیجات تازه بیشتری مصرف کنید. همچنین برای تامین انرژی مورد نیاز، به منابع پروتئینی بیشتری نیاز دارید.
چرا در هفته 21 بارداری ترک پوستی دارم؟
ترک پوستی در این هفته به دلیل کشیدگی پوست شکم است.
چرا در هفته 21 بارداری درد زیر شکم و لگن دارم؟
دلیل این درد فشار بیش از حد رحم و شکم به رباط‌ها و مفاصل لگن است.
کاهش وزن مادر در هفته بیست و یکم حاملگی طبیعی است؟
خیر، کاهش وزن در سه ماهه دوم طبیعی نیست.
چه ورزشی در هفته بیست و یکم بارداری مناسب است؟
یوگا و مدیتیشن یا پیاده روی آرام برای این هفته مناسب است.
خارش شکم در هفته 21 بارداری طبیعی است؟
بله این حالت طبیعی است و معمولا علت آن کشیدگی پوست شکم و نوسانات هورمونی است.
چرا در هفته بیست و یکم حاملگی شکم من برجسته نشده است؟
اندازه شکم هر فرد در ماه‌های مختلف بارداری متفاوت است و برجستگی نداشتن شکم برای برخی افراد طبیعی است.
دآیا در هفته بیست و یکم بارداری می‌توانم موهای خود را رنگ کنم؟
بله می توان در سه ماهه دوم موها را رنگ کرد.
https://www.pregnancybirthbaby.org.au/pregnancy-at-week-21
https://www.thebump.com/pregnancy-week-by-week/21-weeks-pregnant
https://www.whattoexpect.com/pregnancy/week-by-week/week-21.aspx
https://www.babycenter.com/pregnancy/week-by-week/21-weeks-pregnant
https://www.webmd.com/baby/your-pregnancy-week-by-week-weeks-21-25
