هفته چهلم بارداری چه علائمی دارد؟ + راهنمای کامل صفر تا صد
هفته چهلم بارداری، مرحله ای بحرانی و مهم در دوران بارداری است که مادر و جنین برای زایمان آماده می‌شوند. در این مرحله، بسیاری از تغییرات جسمی و روانی در بدن مادر رخ می‌دهد که نشان دهنده آغاز یا نزدیک بودن به فرآیند زایمان است. بارداری معمولا ۴۰ هفته طول می‌کشد و هرگونه تغییر در این هفته می‌تواند نشانه ای از شروع یا نزدیک بودن به زایمان باشد. در این مقاله، به بررسی علائم، وضعیت جنین، آزمایش‌ها و نکات مهم خودمراقبتی در هفته چهلم بارداری خواهیم پرداخت.
هفته ۴۰ بارداری چگونه است؟
با گذشت هفته سی و نهم در هفته جدید جنین کاملا رشد کرده و آماده زندگی در این دنیا است. در این هفته، جنین به طور کامل رشد کرده و بدن مادر تحت فشار قرار می‌گیرد، زیرا جنین به سمت لگن حرکت کرده و فضا در رحم محدودتر می‌شود. ممکن است مادر احساس فشار بیشتری در ناحیه لگن، شکم و کمر داشته باشد. همچنین، علائم دیگری مانند انقباضات رحمی و ترشحات واژینال نیز در این هفته بروز پیدا می‌کنند که هرکدام می‌توانند نشانه‌هایی از زایمان قریب الوقوع باشند.
علائم هفته ۴۰ بارداری
در هفته ۴۰ بارداری، بدن مادر به طور کامل برای زایمان آماده می‌شود. یکی از علائم رایج در این مرحله، انقباضات رحمی است که ممکن است به صورت منظم یا غیرمنظم ظاهر شوند. این انقباضات برای نرم شدن دهانه رحم و آماده سازی برای زایمان به وجود می‌آیند.
علاوه بر این، ترشحات واژینال ممکن است افزایش یابد و مادر ممکن است شاهد پلاگ مخاطی، که به صورت ترشحات خون آلود خفیف است، باشد. در این مرحله، حرکت جنین ممکن است کاهش یابد و مادر ممکن است احساس فشار بیشتری در ناحیه شکم و لگن داشته باشد.
برخی از مادران در این هفته ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند اسهال یا حالت تهوع شوند که به دلیل تغییرات هورمونی و آماده شدن بدن برای زایمان است. تمامی این علائم نشانه ای از شروع یا نزدیک شدن به فرآیند زایمان است.
علائم زایمان در هفته ۴۰ بارداری
معمولا اولین نشانه نزدیکی به زایمان همان انقباضات رحمی است. این انقباضات ابتدا به صورت سبک و غیرمنظم هستند، اما با گذشت زمان، شدت و فاصله آن‌ها کمتر می‌شود. همچنین، ممکن است مادر شاهد پاره شدن کیسه آب و ترشحات خون آلود خفیفی باشد که به عنوان پلاگ مخاطی شناخته می‌شود. این‌ها همه نشانه‌های شروع فرآیند زایمان هستند.
در چه صورت به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر با یکی از علائم زیر مواجه شدید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی شدید
- انقباضات شدید و منظم
- کاهش شدید حرکت جنین
- دردهای شدید که به طور مداوم ادامه پیدا می‌کنند
وضعیت جنین در هفته ۴۰ بارداری
در این هفته، جنین به طور کامل رشد کرده و تقریبا به اندازه ای رسیده است که آماده تولد باشد. وزن جنین معمولا بین ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ گرم و قد آن حدود ۵۰ سانتی متر است. پوست جنین به طور کامل صاف و شفاف است و تمام سیستم‌های بدنی او به طور کامل تکمیل شده اند. ریه‌ها، قلب، سیستم عصبی و سیستم گوارشی آماده عملکرد در دنیای بیرون هستند. در این مرحله، جنین بیشتر در حال ذخیره چربی است که به او کمک خواهد کرد تا بعد از تولد بتواند خود را گرم نگه دارد.
شاید دوست داشته باشید: احتمال خطر رابطه جنسی در بارداری
تغییرات بدن در هفته ۴۰ بارداری
در این مرحله از بارداری، بدن مادر تحت تغییرات شدید فیزیکی قرار دارد. یکی از تغییرات مهم، تغییر در وضعیت رحم است که به سمت پایین حرکت می‌کند. این امر باعث افزایش فشار روی مثانه و لگن می‌شود و ممکن است دچار تکرر ادرار شوید.
همچنین، بدن برای آماده سازی زایمان شروع به ترشح هورمون‌هایی مانند پروستاگلاندین و اوکسیتوسین می‌کند که باعث انقباضات رحمی و آمادگی دهانه رحم برای باز شدن می‌شود. این تغییرات معمولا با احساس درد و ناراحتی در ناحیه کمر، شکم و لگن همراه است.
آزمایش‌های هفته ۴۰ بارداری
در هفته چهلم بارداری، پزشک ممکن است برای بررسی وضعیت جنین و بررسی وضعیت مایع آمنیوتیک سونوگرافی تجویز کند. این آزمایش می‌تواند نشان دهد که جنین به اندازه کافی حرکت دارد و مقدار مایع آمنیوتیک در حد نرمال است. همچنین، پزشک با بررسی وضعیت سر جنین، می‌تواند ارزیابی کند که آیا جنین به طور طبیعی در مسیر زایمان قرار دارد یا نیاز به اقدامات ویژه است.
سونوگرافی در هفته ۴۰ بارداری
در این هفته ممکن است پزشک به دلایل مختلف سونوگرافی را تجویز کند که معمولا برای بررسی موقعیت قرارگیری جنین (سر به پایین، بریچ یا عرضی بودن)، ارزیابی حرکات جنین برای اطمینان از فعالیت طبیعی، تخمین وزن جنین و بررسی تناسب آن با سن بارداری، بررسی رشد اعضای بدن جنین انجام می‌شود.
یکی از موارد مهمی که ضرورت به انجام سونوگرافی در این هفته را افزایش می‌دهد، بررسی کافی بودن مایع آمنیوتیک است. کاهش مایع آمنیوتیک ممکن است نشان دهنده نیاز به القای زایمان باشد. گاهی اطمینان از عملکرد مناسب جفت و بررسی علائم پیری جفت ضرورت پیدا می‌کند که ممکن است منجر به کاهش تامین اکسیژن و مواد مغذی برای جنین شود.
جدول انواع سونوگرافی‌های هفته ۴۰ بارداری و کاربردهای آن
|
نوع سونوگرافی |
هدف |
کاربردها |
|
سونوگرافی استاندارد |
بررسی وضعیت و موقعیت جنین، رشد و تخمین وزن، موقعیت جفت و ارزیابی مایع آمنیوتیک |
- بررسی سلامت کلی جنین- تعیین موقعیت قرارگیری جنین- ارزیابی میزان مایع آمنیوتیک و وضعیت جفت |
|
سونوگرافی داپلر |
ارزیابی جریان خون در شریان‌های بند ناف، شریان مغزی میانی (MCA) و شریان‌های رحمی مادر |
- بررسی اکسیژن رسانی و تغذیه جنین- شناسایی محدودیت رشد داخل رحمی - ارزیابی عملکرد جفت- کنترل در شرایط پره اکلامپسی |
|
سونوگرافی بیوفیزیکی (BPP) |
ارزیابی تنفس، حرکات، تون عضلانی، مایع آمنیوتیک و تست بدون استرس |
- بررسی سلامت کلی جنین در بارداری‌های طولانی تر از موعد- تشخیص نیاز به القای زایمان یا نظارت بیشتر |
خودمراقبتی در هفته ۴۰ بارداری
مادر در هفته چهلم باید به خودمراقبتی دقیق تری بپردازد. یکی از اقدامات مهم، حفظ آرامش و کنترل استرس است. روش‌های آرام سازی مانند یوگا و تنفس عمیق می‌توانند در این مرحله مفید باشند. همچنین، مصرف مواد غذایی سالم و متعادل برای تأمین انرژی بدن و جنین ضروری است. باید از خوردن غذاهای سنگین و پرچرب اجتناب شود، زیرا ممکن است باعث مشکلات گوارشی و ناراحتی معده شود.
شاید دوست داشته باشید: مدت زمان باردار شدن پس از اولین اقدام
باید و نبایدهای هفته ۴۰ بارداری
در هفته ۴۰ بارداری، که به عنوان پایان دوران بارداری شناخته می‌شود، رعایت برخی نکات می‌تواند به سلامت مادر و جنین کمک کند:
- بررسی وضعیت جنین، اندازه گیری فشار خون و سایر آزمایش‌های ضروری از جمله سونوگرافی و آزمایش‌های خون باید در این هفته انجام شود.
- در این هفته بدن مادر به استراحت بیشتری نیاز دارد. استراحت مناسب به تسکین دردها و انقباضات کمک می‌کند.
- نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از کم آبی بدن و حمایت از فرآیند زایمان ضروری است.
- مصرف غذاهای مغذی برای تامین انرژی و آمادگی بدن برای زایمان توصیه می‌شود.
- از انجام فعالیت‌های بدنی شدید یا بلند کردن اجسام سنگین باید پرهیز شود.
- ایجاد استرس ممکن است تاثیر منفی بر روند زایمان داشته باشد، بنابراین آرامش خود را حفظ کنید.
- خوابیدن به این وضعیت ممکن است فشار اضافی بر رگ‌های خونی وارد کند، بنابراین بهتر است به پهلو بخوابید.
درد پریودی در هفته چهلم بارداری
دردهای مشابه درد پریودی در این هفته طبیعی است و معمولا به دلیل انقباضات رحمی و تغییرات دهانه رحم ایجاد می‌شود. این دردها ممکن است به صورت فشاری و متناوب در ناحیه شکم و کمر حس شوند. در صورتی که درد شدید یا ادامه دار باشد، مراجعه به پزشک ضروری است.
سفت شدن شکم در هفته چهلم بارداری
سفت شدن شکم نیز یکی دیگر از علائم شایع در هفته ۴۰ بارداری است که به دلیل انقباضات رحمی رخ می‌دهد. این سفت شدن ممکن است به صورت غیرمنظم و گاهی بسیار آزاردهنده باشد. معمولا با استراحت و تغییر وضعیت بدن بهبود می‌یابد.
شاید دوست داشته باشید: نقش پدر کودک در سلامت بارداری
لکه بینی در هفته چهلم بارداری
در این مرحله لکه بینی خفیف ممکن است به دلیل تغییرات در دهانه رحم باشد. این ترشحات بیشتر قهوه ای یا صورتی رنگ هستند و نشان دهنده نزدیک شدن به زایمان می‌باشند. اگر لکه بینی همراه با خونریزی شدید باشد، باید سریع به پزشک مراجعه کرد.
القای زایمان در هفته ۴۰ بارداری
در صورتی که زایمان به طور طبیعی آغاز نشود، پزشک ممکن است القای زایمان را پیشنهاد کند. این فرآیند می‌تواند با استفاده از داروها یا روش‌های فیزیکی مانند پاره کردن کیسه آب آغاز شود. پزشک بعد از ارزیابی وضعیت مادر و جنین، بهترین روش را برای تسریع فرآیند زایمان انتخاب می‌کند.
هفته چهلم بارداری و زایمان طبیعی
زایمان طبیعی در هفته چهلم بارداری به عنوان یک روند فیزیولوژیکی و طبیعی در نظر گرفته می‌شود. این نوع زایمان بیشتر با انقباضات رحمی منظم شروع می‌شود و پس از مدت زمان معین، جنین به دنیا می‌آید. در زایمان طبیعی، مادر اغلب از بی دردی یا داروهای تسکین دهنده برای کاهش درد استفاده می‌کند.
هفته چهلم بارداری و زایمان سزارین
در مواردی که زایمان طبیعی به دلایلی امکان پذیر نباشد، پزشک ممکن است زایمان سزارین را توصیه کند. این روش در صورتی انجام می‌شود که سلامت مادر یا جنین به خطر افتاده باشد و نیاز به مداخله جراحی فوری باشد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
هفته چهلم بارداری مرحله حساسی است که مادر باید به خوبی از وضعیت خود و جنین آگاه باشد. اگر علائمی مانند انقباضات منظم، خونریزی، یا کاهش حرکت جنین را تجربه کردید، سریع باید به پزشک مراجعه کنید. انجام معاینات پزشکی و سونوگرافی‌های لازم می‌تواند در این مرحله بسیار کمک کننده باشد.
سوالات متداول
هفته چهلم بارداری یعنی چند ماهگی؟
هفته چهلم بارداری معادل 9 ماه کامل بارداری است. در این هفته، جنین برای تولد آماده است و در واقع پایان دوره بارداری است. این زمان معمولا به عنوان تاریخ تقریبی زایمان در نظر گرفته می‌شود.
آیا شروع نشدن درد در هفته ۴۰ بارداری خطرناک است؟
خیر، عدم شروع درد در هفته ۴۰ بارداری به هیچ وجه خطرناک نیست. برخی از زنان ممکن است زایمان را بدون درد یا نشانه‌های زودهنگام تجربه کنند. این وضعیت به طور طبیعی ممکن است کمی تأخیر داشته باشد و نگران کننده نیست، مگر اینکه پزشک مشکوک به مشکل خاصی باشد.
آیا امکان پاره شدن کیسه آب در هفته چهلم بارداری وجود دارد؟
بله، امکان پاره شدن کیسه آب در هفته 40 بارداری وجود دارد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که زایمان آغاز می‌شود و از نشانه‌های آغاز فرآیند تولد است. اگر کیسه آب به طور ناگهانی پاره شود، مادر باید به سرعت به بیمارستان مراجعه کند.
کمر درد در هفته ۴۰ بارداری طبیعی است؟
بله، کمر درد در هفته 40 بارداری کاملا طبیعی است. این درد معمولا ناشی از تغییرات فیزیکی در بدن مادر و فشار جنین بر روی کمر است. به علاوه، افزایش وزن و فشار روی مفاصل نیز می‌تواند باعث بروز این درد شود.
چرا هفته ۴۰ بارداری درد ندارم؟
نداشتن درد در هفته 40 بارداری ممکن است به این دلیل باشد که زایمان هنوز آغاز نشده یا ممکن است درد به صورت تدریجی و خفیف شروع شود. هر زن باردار تجربه متفاوتی از درد زایمان دارد و برخی ممکن است به طور ناگهانی و بدون درد زایمان کنند.
آیا می‌توان در هفته ۴۰ بارداری سرعت درد زایمان را افزایش داد؟
معمولا سرعت درد زایمان به طور طبیعی تنظیم می‌شود و هیچ گونه تکنیک خاصی برای تسریع آن وجود ندارد. برخی روش‌ها مانند تحرک بدنی یا تحریک نوک سینه ممکن است در برخی موارد مفید باشد، اما در اغلب موارد این روند به طور طبیعی طی می‌شود.
آیا در هفته چهلم بارداری می‌توان رابطه جنسی داشت؟
در صورتی که بارداری شما بی خطر باشد و پزشک اجازه داده باشد، معمولا رابطه جنسی در هفته 40 بارداری بلامانع است. این نکته باید تحت نظر پزشک انجام شود، به ویژه در صورت وجود مشکلات خاص یا خطرات برای مادر یا جنین.
چگونه پاره شدن کیسه آب را تشخیص دهیم؟
پاره شدن کیسه آب معمولا با ترشحات آبکی یا مایع شفاف همراه است که نمی توان آن را با ادرار اشتباه گرفت. این مایع ممکن است به صورت تدریجی یا به طور ناگهانی خارج شود. در صورت پاره شدن کیسه آب، باید فورا به بیمارستان مراجعه کنید.
ترشح شیر از سینه‌ها قبل زایمان خطرناک است؟
ترشح شیر از سینه‌ها قبل از زایمان معمولا طبیعی است و در بسیاری از موارد بی ضرر است. این ترشح به دلیل تغییرات هورمونی بدن در دوران بارداری رخ می‌دهد و در اکثر موارد مشکلی برای مادر یا جنین ایجاد نمی کند.
