هفته سی و ششم بارداری چه علائمی دارد؟ + راهنمای کامل صفر تا صد
شما هفته‌های زیادی را گذرانده‌اید و اکنون که به هفته 36 بارداری رسیده‌اید، تقریبا چیزی به پایان باقی نمانده است. تنها در عرض همین یک هفته کودک شما نسبت به قبل تغییرات زیادی کرده و حتی خود شما هم در هفته سی و ششم بارداری، ممکن است تجربه‌های جدیدتری داشته باشید. بیایید بیشتر با علائم و نشانه‌های هفته 36 بارداری آشنا شویم.
هفته ۳۶ بارداری چگونه است؟
با گذشت هفته سی و پنجم و ورود به هفته 36 ام، شما تنها چهار هفته تا روز بزرگ زایمان فاصله دارید و حتی هر لحظه ممکن است کودک شما متولد شود. احتمالا از این هفته به بعد حرکت کردن یا انجام کارهای معمولی روزانه برای شما بسیار سخت‌تر می‌شود، چرا که وزن کودک در این هفته‌ها بسیار بیشتر است. این زمانی است که باید حتما با پزشکتان ملاقات کنید و به صورت هفتگی، تا روز زایمان چکاپ‌های منظم داشته باشید. با وجودی که کودک مدام در حال اضافه وزن است، اما گاهی شما متوجه افزایش وزنتان نخواهید شد. با این حال ضعف و خستگی بیشتر در این هفته طبیعی است. افزایش انقباضات براکستون هیکس از هفته 36 به بعد نرمال است، چرا که بدن شما هر لحظه بیشتر برای زایمان آماده می‌شود. البته گاهی این انقباضات، انقباضات اصلی هستند و ممکن است شما آماده زایمان باشید. با این حال مهم‌ترین کاری که باید در این هفته انجام دهید، تعیین برنامه دقیق برای زایمان و آماده کردن تمامی مدارک و وسایل ضروری است.
علائم هفته ۳۶ بارداری
در هفته 36 بارداری شما یک سری علائم دارید که احتمالا فرم شدیدتر علائمی است که در هفته‌های قبل هم تجربه کرده‌اید. مهم‌ترین نشانه‌های هفته سی و ششم، شامل موارد زیر است:
- انقباضات بدون درد در اطراف برآمدگی شکم که همان انقباضات براکستون هیکس است
- مشکلات خواب، خصوصا به دلیل افزایش نیاز به دفع ادرار و درد لگن و کمر
- احساس خستگی و ضعف شدید
- تورم و خونریزی لثه‌ها
- درد و گرفتگی شکم
- درد لگن و پاها به دلیل افزایش فشار کودک به لگن
- سردرد و کمردرد
- سوزش سر دل
- نفخ و یبوست
- گرفتگی عضلات پا
- تورم در دست‌ها و پاها
- سرگیجه
- افزایش اشتها
- تنگی نفس
- افزایش ترشحات واژن
- بزرگ و سنگین شدن سینه‌ها
- خروج ترشحات سفید شیری از نوک سینه‌ها
شاید دوست داشته باشید: نقش پدر کودک در سلامت بارداری
علائم سقط جنین در هفته ۳۶ بارداری
در هفته 36 بارداری احتمال این که جنین سقط شود بسیار کم است. با این حال ممکن است یک سری مشکلات و اتفاقات ناگهانی یا یک سری مشکلات زمینه‌ای مانند فشار خون بالای مادر، ریسک سقط شدن جنین را به وجود بیاورد. مهم‌ترین نشانه‌های سقط شدن جنین در این هفته شامل موارد زیر است:
- دردهای شدید شکمی و گرفتگی‌هایی که مدام شدیدتر می‌شوند
- خارج شدن مایعات از واژن
- خارج شدن بافت و لخته‌های خونی از واژن
- متوقف شدن حرکات و تکان‌های جنین در شکم
در چه صورت به پزشک مراجعه کنیم؟
مادر در هفته 36 بارداری به مراقبت و استراحت بیشتری نیاز دارد و باید مراقبت علائم و نشانه‌هایی که دارد باشد. در صورت مشاهده علائم زیر باید سریعا به پزشک مراجعه کرد:
- بالا رفتن فشار خون یا افت شدید فشار خون
- سبکی سر و سرگیجه
- از دست دادن تعادل
- خارج شدن مایعات آبکی از واژن که نشان دهنده زایمان زودرس است
- خونریزی واژینال
- تنگی نفس شدید
- انقباضاتی که مدام شدیدتر می‌شوند
برای بررسی علائم در هفته سی و ششم بارداری باید به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
به صورت کلی باید در هفته‌های آخر بارداری مدام زیر نظر یک متخصص زنان و زایمان یا یک متخصص مامایی باشید تا تمامی علائم شما به دقت بررسی شوند. با این حال برای بررسی علائم خطر در این هفته، در صورت عدم دسترسی سریع به متخصص زنان می‌توان ابتدا به یک پزشک اورژانس مراجعه کرد تا بعد از بررسی‌های اولیه، در سریع‌ترین زمان ممکن توسط یک متخصص معاینه شوید.
شاید دوست داشته باشید: احتمال خطر رابطه جنسی در بارداری
وضعیت جنین در هفته ۳۶ بارداری
جنین در این چند هفته آخر با سرعتی بسیار زیاد رشد می‌کند. در این هفته جنین از سر تا پاشنه پا به صورت متوسط بین 34 سانتی متر است و وزن آن حدودا 2.5 کیلوگرم است. مهم‌ترین موضوع در این هفته، نحوه قرارگیری جنین در شکم است. اکثر جنین‌ها در این هفته چرخیده‌اند و سرشان رو به سمت پایین قرار می‌گیرد تا برای زایمان آماده شوند. با این حال هنوز هم ممکن است برخی از آنها تا هفته آخر نچرخیده باشند. به دلیل افزایش وزن جنین، فشار بیشتری به لگن مادر وارد می‌شود. با این حال چرخیدن کودک به سمت پایین تنفس را برای مادر راحت‌تر می‌کند.
Vernix caseosa ماده غلیظ و کرمی است که از پوست کودک شما در حالی که در مایع آمنیوتیک غوطه ور است، محافظت می‌کند. کودک این ماده را به همراه مقداری مایع آمنیوتیک می‌بلعد که با هم ترکیب می‌شوند و مکونیوم، اولین حرکت روده کودک شما را تشکیل می‌دهند.
در هفته 36 بارداری، کبد و کلیه‌های کودک در وضعیت مناسبی قرار دارند و گردش خون و سیستم ایمنی آماده عمل هستند. توانایی و مهارت‌های نفس کشیدن کودک کامل‌تر شده و حالا آمادگی کامل‌تری برای زندگی بیرون رحم دارد.
نقطه عطف تغییرات جنین در این هفته، توانایی او برای مکیدن و تغذیه با شیر است. سیستم گوارش تکامل یافته جنین در این هفته می‌تواند از شیر مادر تغذیه کند و آماده هضم شیر مادر است. سایر تغییرات مهم جنین در این هفته، رشد بیشتر استخوان‌ها و ناخن‌ها و تکامل چرخه خواب آنهاست.
در هفته ۳۶ بارداری جنین چه شکلی است؟
در هفته 36 بارداری جنین تغییرات بیشتری نسبت به هفته‌های قبل دارد و حالا ظاهر او بیشتر از قبل به زمان تولد شبیه است. در این هفته، سر کودک با بدن او تناسب بیشتری دارد. در سی و ششمین هفته از بارداری، موهای پرزدار (lanugo) که پوست کودک شما را پوشانده است، همراه با ورنیکس کازئوزا شروع به ناپدید شدن می‌کنند. پوست جنین 36 هفته‌ای صاف و نرم‌تر می‌شود. وزن جنین در این هفته بیشتر است و با افزایش چربی زیر پوست، چاق‌تر و پرتر به نظر می‌رسد. در نهایت یکی از تغییرات ظاهری جنین در این هفته، رشد بیشتر ناخن‌ها تا انتهای انگشتان کودک است.
تغییرات بدن در هفته ۳۶ بارداری
در هفته 36 ام حتی با وجود افزایش وزن جنین، زیاد متوجه تغییرات قابل توجهی در اندازه شکمتان نخواهید شد. در این هفته رحم تقریبا به قفسه سینه می‌رسد و در صورت چرخیدن سر جنین، احتمالا متوجه می‌شوید که برآمدگی شکمتان کمی پایین‌تر آمده است.
در این هفته ترشحات واژن بیشتر می‌شود که این طبیعی است. با این حال اگر ترشحات بدبو بود یا متوجه رنگی بودن ترشحات همراه با خارش و درد شدید، احتمال عفونت ادراری وجود دارد. همچنین افزایش ترشحات مایع و آبکی هم می‌تواند نشانه زایمان زودرس باشد.
اکثر زنان در این هفته متوجه سنگین‌تر شدن و دردناک‌تر شدن سینه‌هایشان می‌شوند که دلیل آن، افزایش غدد شیری و آمادگی برای شیردهی است. حتی ممکن است مقداری شیر یا ترشحات غلیظ زرد رنگ از نوک سینه‌ها خارج شود. تغییر رنگ پوست صورت، بدن و سینه‌ها و تیره‌تر شدن رنگ پوست از دیگر تغییرات بدن مادر در هفته 36 بارداری است.
آزمایش‌های هفته ۳۶ بارداری
در هفته 36 ام شما در هفته‌های پایانی هستید و به همین دلیل چکاپ‌ها هفتگی است. از معاینات معمول این هفته می‌توان به بررسی فشار خون، وزن و ضربان قلب اشاره کرد. از طرفی نیز پزشک با انجام یک تست ادرار، احتمال وجود عفونت باکتریایی را بررسی می‌کند. سایر مواردی که پزشک با آزمایش آنها را بررسی می‌کند شامل موارد زیر است:
- تست قند خون، خصوصا اگر مشکوک به دیابت بارداری هستید
- تست ادرار برای بررسی احتمال پره اکلامپسی
１. معاینه واژن در هفته سی و ششم بارداری
در این هفته باید همه چیز به صورت دقیق چک شود و یکی از این موارد، ارتفاع رحم و میزان باز شدن واژن است. پزشک با بررسی این موارد احتمال زایمان زودرس را پیش بینی می‌کند. بسته به شرایط و سایر نشانه‌های شما، گاهی پزشک در هفته 36 بارداری معاینه واژن را انجام می‌دهد تا به این ترتیب بتواند ارتفاع رحم و میزان باز شدن کانال زایمان را بررسی کند. گاهی هم این تست در هفته‌های بعد انجام می‌شود.
۲. تست غربالگری در هفته سی و ششم بارداری
یکی از مهم‌ترین تست‌ها در این هفته‌ها، بررسی و رد عفونت با باکتریایی استرپتوکوک است. این باکتری که یکی از عوامل اصلی عفونت‌های ادراری است، می‌تواند برای جنین در زمان تولد خطرناک باشد و باید حتما درمان شود. به این تست مهم، تست غربالگری استرپتوکوک گروه B یا تست GBS گفته می‌شود. برای انجام این تست، با کمک یک سواپ از واژن نمونه برداری می‌شود تا با کشت نمونه در محیط آزمایشگاه، وجود عفونت استرپتوکوکی بررسی شود.
۳. سونوگرافی در هفته ۳۶ بارداری
برای اکثر زنان باردار در هفته 36 بارداری هیچ تست سونوگرافی انجام نمی‌شود و ضرورتی ندارد. با این حال باز هم همه چیز به شرایط و سابقه شما دارد و در صورت وجود هر مورد مشکوکی در هفته‌های قبل، ممکن است پزشک انجام سونوگرافی در این هفته را ضروری بداند. خصوصا برای افرادی که مشکوک به زایمان زودرس هستند.
خود مراقبتی در هفته ۳۶ بارداری
در این هفته شما فشار بیشتری احساس می‌کنید و حتما بیشتر احساس ضعف و بی حالی دارید. از طرفی از آن جایی که قرار است برای روز بزرگ زایمان آماده باشید، در این هفته به مراقبت بیشتری نیاز خواهید داشت. نکات زیر به شما کمک می‌کند تا این هفته‌ها را سالم‌تر و راحت‌تر پشت سر بگذارید:
- برای جلوگیری از مشکلات بعد از زایمان، حتما در این هفته تمرینات کگل را انجام دهید
- استراحت و خواب کافی در طول روز را فراموش نکنید
- دوش آب گرم برای یک تایم کوتاه در این هفته می‌تواند به نرم‌تر شدن عضلات شما کمک کند
- تغذیه سالم را فراموش نکنید و مواد مغذی بیشتری در این هفته مصرف کنید
- آب بیشتری در طول روز بنوشید
- از کمربندهای مخصوص بارداری در این هفته‌ها استفاده کنید
- پیاده روی را فراموش نکنید
شاید دوست داشته باشید: مدت زمان باردار شدن پس از اولین اقدام
باید و نبایدهای هفته ۳۶ بارداری
در هفته 36 بارداری ممکن است یک سری نشانه‌ها شما را بیشتر اذیت کند. به همین دلیل اگر بایدها و نبایدهای این هفته را بدانید می‌توانید راحت‌تر این روزها را پشت سر بگذارید. به نکات زیر در این هفته بیشتر توجه کنید:
- برای جلوگیری از یبوست یا سوزش سر دل، وعده‌های غذایی خود را کوچک‌تر کرده و تعداد آنها را بیشتر کنید
- حتما به پهلو بخوابید و از یک بالشت برای حمایت کمر و پهلوهایتان کمک بگیرید.
- مراقبت تعداد و الگوی انقباضات خود در طول شبانه روز باشید
- از دود سیگار دوری کنید
- نشانه‌های زایمان زودرس را بشناسید و آنها را جدی بگیرید
- حتما وسایل زایمان را آماده کنید تا در صورت شروع علائم زایمان، فوری خود را به بیمارستان برسانید
- حتما نحوه زایمان خود را تا این هفته مشخص کنید
- پزشک خود را مشخص کنید و با بیمارستان برای برنامه زایمانتان از قبل هماهنگ کنید
- اگر استرس و اضطراب زیادی دارید، بهتر است با یک مشاور یا روانشناس صحبت کنید
درد واژن در هفته ۳۶ بارداری
در هفته 36 بارداری به بعد به دلیل باز شدن کانال زایمان و تغییرات بدن جهت آمادگی برای زایمان، احتمال این درد واژن را تجربه کنید وجود دارد. این درد و فشار در ناحیه واژن طبیعی است و لازم نیست در خصوص آن نگران باشید.
وزن گیری جنین در هفته ۳۶ بارداری
وزن گیری جنین در هفته 36 ام اهمیت زیادی دارد و به صورت طبیعی باید وزن جنین 36 هفته‌ای شما، بیشتر از 2.5 کیلو باشد. عدم وزن گیری جنین در این هفته، موردی است که به بررسی‌های بیشتر نیاز دارد.
زایمان در هفته سی و ششم بارداری
در این هفته احتمال تولد جنین وجود دارد اما هنوز هم در صورت تولد، جنین نارس است. اکثر جنین‌هایی که در این هفته متولد می‌شوند می‌توانند با دریافت مراقبت‌های تخصصی لازم، زنده بمانند؛ اما باید حتما تحت نظر متخصص اطفال در بخش NICU بستری شوند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
در هفته 36 بارداری، حتی اگر تا به حال تحت نظر یک متخصص زنان یا متخصص مامایی نبوده‌اید، باید حتما به یک پزشک مراجعه کنید، چرا که از این هفته به بعد باید مدام شرایط شما برای زایمان چک شود. معاینات این هفته‌ها بسیار ضروری است، زیرا هر لحظه احتمال زایمان زودرس وجود دارد. از طرفی هم باید مطمئن شوید که خطراتی همچون افزایش فشار خون بارداری، عفونت ادراری یا مواردی از این دست، سلامت جنین شما را تهدید نمی‌کند.
منابع:raisingchildren,americanpregnancy,thebump,pregnancybirthbaby,nhs
