هفته بیستم بارداری

اگر در هفته بیستم بارداری هستید، یعنی نیمی از این مسیر شیرین و پرچالش را طی کرده‌اید. الان و در اینجای مسیر، شکم‌تان بزرگ‌تر از قبل شده و اشتهای شما به حالت قبل برگشته است. حتی ممکن است حرکات فرزندتان را هم گاه و بیگاه احساس کنید. اما آیا شما هم همچون اکثر زنان در این دوران با سوالات زیادی روبرو می‌شوید که پاسخ آن‌ها را نمی‌دانید؟ خوشبختانه جای درستی آمده‌اید زیرا ما در این مقاله قصد داریم شما را با هر آنچه در هفته بیستم باید بدانید آشنا کنیم.

هفته بیستم بارداری چگونه است؟

معمولا زنان در هفته بیستم بارداری، شب‌ها با دردهای شدید ناگهانی در ساق پا از خواب بیدار می‌شوند. این درد یا گرفتگی، یکی از علائم شایع بارداری در نظر گرفته می‌شود و به دلیل اسپاسم عضلانی رخ می‌دهد. در این شرایط، برای بهبود این درد می‌توانید ماهیچه را ماساژ دهید. یکی دیگر از تغییراتی که زنان در این هفته متوجه آن می‌شوند، ضربه‌های کوچک یا حرکات مداومی است که هنگام حرکت جنین در رحم احساس می‌کنند.

علائم هفته بیستم بارداری

برخی از علائمی که زنان در هفته بیستم بارداری تجربه می‌کنند شامل موارد زیر هستند:

• خستگی و مشکلات خواب
• ترک‌های پوستی
• ورم و خونریزی لثه‌ها
• درد در کنار شکم که ناشی از بزرگ شدن رحم است و به عنوان (درد رباط گرد) شناخته می‌شود.
• سردرد و سرگیجه
• خونریزی بینی
• نفخ و یبوست
• سوء هاضمه و سوزش سر دل
• دردناک شدن سینه‌ها
• گرفتگی پا
• عفونت‌های ادراری و عفونت‌های واژن
• ضخیم‌تر و براق‌تر شدن موها
• تیره شدن پوست صورت یا ظهور لکه‌های قهوه‌ای که به آن کلوآسما یا ماسک بارداری می‌گویند.

علائم سقط جنین در هفته بیستم بارداری

زمانی که جنین در هفته بیستم بارداری در معرض سقط شدن قرار داشته باشد، ممکن است از یک الی چند روز قبل علائم زیر را تجربه کنید:

• کمردرد خفیف تا شدید (که اغلب بدتر از دردهای معمول قاعدگی است)
• کاهش وزن
• مخاط سفید- صورتی که از واژن خارج می‌شود
• انقباضات شدید و بسیار دردناک که هر 5-20 دقیقه یکبار اتفاق می‌افتند.
• خارج شدن بافت با موادی مانند لخته از واژن

در چه صورت به پزشک مراجعه کنیم؟

اکثر زنان تا هفته بیستم می‌توانند حرکات جنین را احساس کنند. اگر پس از مدتی دیگر حرکات جنین را حس نمی‌کنید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا پزشک با معاینه شما مطمئن شود که جنین در وضعیت خوبی قرار دارد.

علاوه بر این، اگر هر گونه خونریزی خفیف تا شدیدی را تجربه کردید باید فورا به پزشک مراجعه کنید. گاهی خونریزی نشان دهنده مشکل جفت است و ناشی از مشکل جدی‌ای نیست. اما در برخی شرایط خونریزی نشان دهنده باز شدن دهانه رحم است که می‌تواند منجر به مرگ جنین شود. بنابراین برای حفظ جان خودتان و فرزندتان هر گونه خونریزی یا لکه بینی را به پزشک‌تان اطلاع دهید.

برای بررسی علائم هفته بیستم بارداری به کدام دکتر مراجعه کنیم؟

متخصص زنان و زایمان، وضعیت بدنی شما و سلامت فرزندتان را تحت نظر می‌گیرد. بنابراین مراجعه مرتب به مطب این متخصصان برای طی کردن روند سالم بارداری ضروری است. این متخصصان همچنین نکات ضروری را به شما یاد می‌دهند و به شما می‌گویند که چه علائمی عادی یا غیرعادی هستند. برای مثال، طبق گفته این پزشکان، انقباضات براکستون هیکس در بارداری رایج هستند و معمولا نباید نگران آن‌ها باشید. در حقیقت این انقباضات باعث آماده کردن رحم برای زایمان می‌شوند و باید خفیف و نامنظم باشند. اما هر گونه انقباضات شدید، به خصوص اگر با لکه بینی یا خونریزی همراه باشد، اغلب نشان دهنده زایمان زودرس است و نیاز به مراجعه فوری به بیمارستان دارد.

وضعیت جنین در هفته بیستم بارداری

زمانی که در هفته 20 بارداری هستید، جنین اندازه یک موز است. به طوری که قد او حدود 16 سانتی متر و وزن او حدود 320 گرم است. ضربان قلب جنین نیز بین 120 الی 160 ضربه در هر دقیقه است. معمولا با شروع هفته بعد (در هفته ۲۱ بارداری) پزشکان جنین را از سر تا انگشت پا اندازه‌گیری می‌کنند تا مطمئن شوند رشد او بدون مشکل است.

در هفته بیستم بارداری جنین چه شکلی است؟

جنین در هفته بیستم کمی لاغر به نظر می‌رسد، زیرا چربی‌های بدن او در این مرحله هنوز آنقدر رشد نکرده‌اند. در این دوران، به لطف لانوگو (موهای کرکی ظریف و روشن) و ورنیکس (ماده‌ای نرم و سفید که بدن جنین را می‌پوشاند)، پوست ظریف نوزاد در حالی که در مایع آمنیوتیک است محافظت می‌شود.

علاوه بر ناخن‌های کوچک جنین، اثر انگشت او نیز در این هفته شروع به شکل‌گیری می‌کند. به یاد داشته باشید که هیچ دو نفری (حتی دوقلوهای همسان) اثر انگشت یکسانی ندارند و این اثر انگشت تا آخر عمر هرگز تغییر نمی‌کند.

تغییرات بدن در هفته بیستم بارداری

شکم شما در هفته بیستم بیشتر از قبل به چشم می‌آید. به‌علاوه از این نقطه به بعد، ممکن است حدود یک پوند در هفته وزن اضافه کنید. در این دوران ورم نیز شروع می‌شود که این ورم در ناحیه صورت، دست‌ها و پاها واضح‌تر است.

آزمایش های هفته بیستم بارداری

پزشکان ممکن است انجام دادن انواع غربالگری‌ها، آزمایش‌ها و تکنیک‌های تصویربرداری را در طول بارداری به شما توصیه کنند. این آزمایش‌ها برای ارائه اطلاعاتی دقیق در مورد سلامت جنین طراحی شده‌اند و می‌توانند به شما در رعایت نکات مراقبتی درست در دوران بارداری کمک کنند. به طور کلی برخی از آزمایش‌های رایجی که در این دوران انجام می‌شوند شامل این مواردند:

سونوگرافی در هفته بیستم بارداری

سونوگرافی یک تکنیک تشخیصی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصویری از داخل رحم و مشاهده جنین روی صفحه نمایش استفاده می‌کند. گاهی پزشکان، در هفته بیستم بارداری، سونوگرافی را تجویز می‌کنند تا رشد طبیعی جنین را بررسی کنند و تاریخ حدودی زایمان را تشخیص دهند.

اکوکاردیوگرافی جنین در هفته ۲۰ بارداری

اکوکاردیوگرافی جنین از امواج صوتی برای بررسی عملکرد قلب جنین در حال رشد استفاده می‌کند. هدف این آزمایش این است که به یافتن نقایص قلبی قبل از تولد کمک کند. همانطور که می‌دانید اگر مشکلات قلبی زود تشخیص داده شوند، احتمال درمان آن‌ها بیشتر خواهد بود. این آزمایش معمولا بین هفته‌های 18 تا 24 انجام می‌شود و انجام دادن آن نیز اغلب به این افراد توصیه می‌شود:

• کسانی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند.
• زنانی که بیماری‌هایی مانند سرخجه، دیابت نوع 1، لوپوس یا فنیل کتونوری دارند.
• زنانی که داروهای صرع یا داروهای تجویزی آکنه را مصرف کرده‌اند، زیرا این داروها می‌توانند باعث نقص قلبی در نوزاد شوند.

نمونه گیری خون جنین در هفته ۲۰ بارداری

نمونه گیری خون جنین نوعی آزمایش است که برای تشخیص، درمان یا نظارت بر مشکلات مختلف جنین استفاده می‌شود. در این روش، پزشکان با کمک سونوگرافی یک سوزن بسیار کوچک را به شکم مادر هدایت می‌کنند تا مقدار بسیار کمی از خون جنین را خارج کنند. این نمونه خون سپس به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا وجود این موارد بررسی شود:

• نوع گروه خونی
• ناهنجاری‌های ژنتیکی یا کروموزومی
• عفونت‌های احتمالی جنین
• شناسایی کم خونی احتمالی جنین (تعداد کم گلبول‌های قرمز خون)
• تعداد کم پلاکت‌های خون

تست غربالگری چهارگانه

غربالگری چهارگانه بین هفته ۱۵ الی ۲۲ بارداری انجام می‌شود و همانطور که از اسمش پیداست، سطح چهار ماده در خون را اندازه‌گیری می‌کند. این چهار ماده شامل AFP (آلفا فیتوپروتئین)، HCG (گنادوتروپین جفتی انسان)، استریول (شکلی از استروژن) و هورمون Inhibin-A هستند. با کمک این آزمایش می‌توان فهمید که آیا جنین در معرض خطر اختلالات ژنتیکی‌ای همچون سندرم داون، سندرم ادواردز و نقص لوله عصبی (NTDs) قرار دارد یا خیر.

آمنیوسنتز در هفته بیستم بارداری

آمنیوسنتز شامل برداشتن نمونه کوچکی از مایع آمنیوتیک است که جنین را احاطه کرده است. از این مایع برای تشخیص اختلالات کروموزومی و نقایص لوله عصبی (مانند اسپینا بیفیدا) استفاده می‌شود. اگر سابقه خانوادگی در سایر بیماری‌ها و اختلالات ژنتیکی داشته باشید نیز پزشک آمنیوسنتز را تجویز می‌کند.

به طور کلی این تست در هفته 15 تا 20 بارداری برای زنانی انجام می‌شود که احتمال دارد نوزادی با ناهنجاری‌های کروموزومی را به دنیا بیاورند. معمولا زنانی که در زمان زایمان بالای 35 سال سن دارند یا کسانی که نتیجه آزمایش غربالگری سرم مادر در آن‌ها غیرطبیعی بوده نیز به انجام آمنیوسنتز نیاز دارند.

خود مراقبتی در هفته بیستم بارداری

حالا که به این مرحله رسیده‌اید، حفظ یک رژیم غذایی متعادل برای کمک به طی کردن راحت‌تر و بهتر این مسیر ضروری است. سعی کنید غذاهای سالم را جایگزین تنقلاتی کنید که ارزش غذایی پایینی دارند.

به‌علاوه از هفته بیستم به بعد، بهتر است روزانه 30 دقیقه پیاده روی را در برنامه‌تان قرار دهید. اگر نمی‌توانید پیاده‌روی کنید، سایر ورزش‌ها در خانه هم می‌توانند به شما کمک کنند. برای مثال یوگای بارداری می‌تواند باعث کاهش استرس، شل کردن ماهیچه‌ها و بهبود تنفس شود.

از طرف دیگر، در این هفته، وزن‌تان بیشتر می‌شود و ممکن است لباس‌های قدیمی‌تان برای شما تنگ شوند. بنابراین بهتر است سوتین بارداری، شلوار بارداری و لباس‌هایی را خریداری کنید که احساس راحتی در آن‌ها دارید.

تغذیه در هفته بیستم بارداری

در دوران بارداری، به خاطر سلامت خودتان و فرزندتان، باید ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و مواد معدنی کافی را دریافت کنید. علاوه بر این، کلسیم یکی از مهم‌ترین مواد غذایی در هفته بیستم است که برای حفظ سلامت دندان‌ها و استخوان‌ها ضروری است. برای دریافت این ماده حیاتی می‌توانید مواد غذایی زیر را مصرف کنید:

• لبنیات (شیر، ماست، پنیر پاستوریزه)
• تخم مرغ
• توفو
• لوبیا سفید
• بادام
• ماهی ساردین و سالمون
• سبزیجات (کلم پیچ، کلم بروکلی و شلغم)
• آب میوه‌های غنی شده با کلسیم

باید و نبایدهای هفته بیستم بارداری

برای آماده سازی روحی و جسمی بهتر جهت زایمان، باید این نکات را در نظر بگیرید:

• سعی کنید استرس‌تان را کنترل کنید و در کلاس‌های آمادگی برای زایمان شرکت کنید.
• پس از مشخص شدن زمان احتمالی زایمان، دکتر ماما و بیمارستان مورد نظرتان را انتخاب کنید و نوبت‌تان را فیکس کنید.
• مکمل‌هایی که پزشک برای شما تجویز کرده را به طور منظم مصرف کنید.
• از الان شروع به خرید لوازم ضروری برای نوزاد کنید.

در این دوران باید از انجام اقدامات زیر اجتناب کنید:

• دراز کشیدن طولانی مدت به کمر
• سیگار کشیدن و مصرف الکل، مواد مخدر و کافئین
• انجام فعالیت‌هایی که احتمال افتادن یا ضربه به شکم در آن‌ها بالا است

هفته بیستم بارداری و تعیین جنسیت

معمولا قبل از رسیدن جنین به هفته بیستم بارداری، جنسیت او با استفاده از سونوگرافی شکم مشخص می‌شود. در اکثر موارد در هفته دوازدهم می‌توان تشخیص داد که فرزندتان دختر است یا پسر. اما از آنجایی که در هفته ۱۲ احتمال خطای تشخیص بسیار بالا است، اکثر پزشکان توصیه می‌کنند که برای تعیین جنسیت فرزندتان از هفته ۱۶ به بعد اقدام کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

هفته بیستم یکی از هفته‌های مهم و حساس در دوران بارداری است که بدن را دستخوش تغییرات زیادی می‌کند. در این موقعیت، شکم شما نسبت به قبل بزرگ‌تر می‌شود و حرکات جنین نیز بیشتر می‌شوند. اما برای این که مطمئن شوید در تمام طول دوران بارداری، در وضعیت خوبی هستید، باید مراجعات مکرر به متخصص زنان را جدی بگیرید. این متخصصان با بررسی علائم‌تان و سنجش وزن، فشار خون و سایر علائم حیاتی شما  مشخص می‌کنند که آیا به انجام دادن آزمایش‌های خاصی در هفته بیستم بارداری نیاز دارید یا نه.

پرسش‌های متداول

هفته بیستم بارداری ماه چندم است؟

هفته بیستم بارداری، ماه پنجم بارداری است.

چرا در هفته ۲۰ بارداری فشار خون من پایین است؟

سیستم گردش خون در اواسط بارداری و در هفته بیستم گسترش می‌یابد تا اکسیژن و مواد مغذی کافی را به جنین برساند. در این شرایط، ممکن است بدن حین هماهنگ شدن با این تغییر، علائمی همچون افت فشار خون را نشان دهد.

چرا در هفته ۲۰ بارداری خونریزی لثه دارم؟

تغییرات هورمونی در دوران بارداری ممکن است لثه‌ها را در برابر تجمع پلاک آسیب پذیرتر کنند و سبب التهاب و خونریزی لثه شوند.

علت خارش پوست در هفته بیستم حاملگی چیست؟

کشیده شدن پوست شکم، خشکی پوست و افزایش مواد شیمیایی (مانند هورمون) در خون، اصلی‌ترین علل خارش پوست در هفته بیستم بارداری هستند.

چرا در هفته بیستم بارداری سوزش معده دارم؟

هورمون‌های بارداری می‌توانند باعث شل شدن دریچه ورودی معده و در نتیجه رفلاکس اسید معده به مری شوند. در این شرایط، زنان باردار علائمی همچون سوزش معده را تجربه می‌کنند.

آیا سکسکه جنین در هفته ۲۰ بارداری طبیعی است؟

سکسکه جنین در هفته ۲۰ و تا قبل از هفته ۳۲، یک علامت عادی در بارداری در نظر گرفته می‌شود.

اندازه شکم در هفته ۲۰ بارداری چقدر است؟

متخصصان، فاصله استخوان شرمگاهی تا رحم را اندازه‌گیری می‌کنند و اندازه شکم را به دست می‌آورند. این اندازه در زنانی که در هفته بیستم بارداری هستند باید بین ۱۸-۲۲ سانتی‌متر باشد.

https://www.nhs.uk/start-for-life/pregnancy/week-by-week-guide-to-pregnancy/2nd-trimester/week-20/

https://www.thebump.com/pregnancy-week-by-week/20-weeks-pregnant#1

https://www.pampers.com/en-us/pregnancy/pregnancy-calendar/20-weeks-pregnant

https://www.healthline.com/health/pregnancy/20-weeks-pregnant#takeaway

https://www.medicalnewstoday.com/articles/303286#lifestyle-changes

https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/common-tests-during-pregnancy#second

https://www.webmd.com/baby/pregnancy-tests